PAN કાર્ડ માટે કેવી રીતે અરજી કરવી?

PAN કાર્ડ, જેનો સંપૂર્ણ અર્થ થાય છે “કાયમી એકાઉન્ટ નંબર”, એ ભારતના આવકવેરા વિભાગ દ્વારા જારી કરાયેલ 10 અંકનો અનન્ય આલ્ફાન્યૂમેરિક કોડ છે. આ નંબરનો ઉપયોગ વ્યક્તિ કે સંસ્થાના નાણાકીય વ્યવહારો પર નજર રાખવા માટે થાય છે. પાન કાર્ડમાં ધારકનું નામ, જન્મ તારીખ (અથવા કંપનીના કિસ્સામાં સ્થાપનાની તારીખ), કાર્ડ નંબર અને સહી હોય છે.

2. પાન કાર્ડ શા માટે જરૂરી છે?

પાન કાર્ડ હોવાના ઘણા ફાયદા અને કારણો છે. મુખ્ય મુદ્દાઓ નીચે મુજબ છે.

• ટેક્સ ફાઇલિંગ અને રિટર્નઃ ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે PAN નંબર જરૂરી છે. તે સત્તાવાર ઓળખ કાર્ડ તરીકે કામ કરે છે, જે કરચોરી ઘટાડે છે.
• બેંકિંગ અને નાણાકીય વ્યવહારો: રૂ. 50,000 થી વધુના વ્યવહારો (જેમ કે ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ, બેંક ડિપોઝિટ, વીમા પ્રિમીયમ વગેરે) માટે PAN નંબર ફરજિયાત છે.
• પ્રોપર્ટીની ખરીદી અને વેચાણઃ મોટી માત્રામાં પ્રોપર્ટી ખરીદતી વખતે કે વેચતી વખતે પાન કાર્ડ જરૂરી છે.
• ઉદ્યોગ અને વેપારઃ વેપાર અથવા વ્યવસાય શરૂ કરતી વખતે અને વાર્ષિક આવક ચોક્કસ મર્યાદા કરતાં વધી જાય તો પાન કાર્ડ ફરજિયાત છે.

3. કોને પરમેનન્ટ એકાઉન્ટ નંબરની જરૂર છે?

નીચેની વ્યક્તિઓ અથવા સંસ્થાઓ પાસે PAN કાર્ડ હોવું આવશ્યક છે:

• વ્યક્તિગત કરદાતાઓ: એવી વ્યક્તિઓ કે જેમની વાર્ષિક આવક કરમુક્ત મર્યાદા કરતાં વધી ગઈ છે.
• વ્યવસાયના માલિકો: જે લોકો વ્યવસાય ચલાવે છે અથવા કર ચૂકવે છે.
• કંપનીઓ અને સંસ્થાઓ: તમામ રજિસ્ટર્ડ કંપનીઓ, ટ્રસ્ટ અને સહકારી મંડળીઓ પાસે પાન કાર્ડ હોવું જરૂરી છે.
• વિદેશી નાગરિકો અને રોકાણકારો: વિદેશી નાગરિકો કે જેઓ ભારતમાં વેપાર કરવા અથવા રોકાણ કરવા માગે છે.

4. શું કોઈ વ્યક્તિ એક કરતા વધુ પાન નંબર મેળવી શકે છે?

ના, ભારતમાં આવકવેરાના નિયમો અનુસાર વ્યક્તિ અથવા સંસ્થાને ફક્ત એક જ PAN નંબર રાખવાની મંજૂરી છે. એક કરતાં વધુ પાન કાર્ડ રાખવું ગેરકાયદેસર છે અને દંડનીય કાર્યવાહીને પાત્ર છે. જો કોઈ વ્યક્તિએ ભૂલથી એક કરતાં વધુ પાન કાર્ડ મેળવી લીધા હોય, તો તેણે તાત્કાલિક વધારાના પાન કાર્ડ આવકવેરા વિભાગને જમા કરાવવું પડશે.

5. PAN માટે ક્યાં અરજી કરવી?

પાન કાર્ડ માટે અરજી કરવા માટે બે મુખ્ય પોર્ટલ છે:

NSDL: PAN કાર્ડ માટે ઑનલાઇન અરજી NSDLની સત્તાવાર વેબસાઇટ પરથી કરી શકાય છે.
UTIITSL: આ બીજી અધિકૃત સંસ્થા છે, જ્યાં PAN અરજીઓ કરી શકાય છે.
આવકવેરા વિભાગની કચેરીઓ: વ્યક્તિ નજીકની આવકવેરા વિભાગની ઓફિસમાં પણ પાન કાર્ડ માટે અરજી કરી શકે છે.

6. પાન કાર્ડ માટે કેવી રીતે અરજી કરવી?

પાન કાર્ડ માટે અરજી કરવાની પ્રક્રિયા સરળ છે. નીચેની પ્રક્રિયા છે:

• ઓનલાઈન અરજી:
  1. NSDL અથવા UTIITSL ની વેબસાઇટની મુલાકાત લો.
  2. ફોર્મ 49A (ભારતીય નાગરિકો માટે) અથવા ફોર્મ 49AA (વિદેશી નાગરિકો માટે) ભરો.
  3. જરૂરી દસ્તાવેજો અપલોડ કરો, જેમ કે ઓળખ કાર્ડ, સરનામાનો પુરાવો અને ફોટો.
  4. અરજી ફી ચૂકવો.
  5. અરજી ફોર્મ સબમિટ કરો અને અરજી નંબર નોંધો.
• ઑફલાઇન એપ્લિકેશન:
  1. નજીકના PAN સેન્ટર પર જાઓ.
  2. ફોર્મ 49A ભરો અને જરૂરી દસ્તાવેજો સાથે સબમિટ કરો.
  3. અરજી પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ પોસ્ટ દ્વારા પાન કાર્ડ પ્રાપ્ત થાય છે.

7. વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQ’)

• પ્ર. પાન કાર્ડ મેળવવામાં કેટલો સમય લાગે છે? A.: સામાન્ય રીતે તેમાં 15-20 દિવસનો સમય લાગે છે, પરંતુ અરજીની અધિકૃતતા ચકાસ્યા પછી જ પ્રક્રિયા પૂર્ણ થાય છે.
• પ્ર. અરજી માટે કયા દસ્તાવેજોની જરૂર છે? A: ઓળખના પુરાવા માટે આધાર કાર્ડ, સરનામાના પુરાવા માટે વીજળી બિલ અથવા ટેલિફોન બિલ અને જન્મ તારીખ માટે જન્મ પ્રમાણપત્ર.
• પ્ર. શું હું મારું PAN કાર્ડ અપગ્રેડ કરી શકું? A: હા, તમે સુધારો ફોર્મ ઓનલાઈન અથવા ઓફલાઈન ભરીને ફેરફાર કરી શકો છો.
• પ્ર. જો મારું PAN કાર્ડ ખોવાઈ જાય તો શું? A.: ખોવાયેલ પાન કાર્ડ પુનઃપ્રાપ્ત કરવા માટે, ‘ડુપ્લિકેટ પાન’ એપ્લિકેશન ઓનલાઈન અથવા ઓફલાઈન કરી શકાય છે.